Wat is ouderschapsverlof? Alles over betaald en onbetaald verlof in 2025

Wat is ouderschapsverlof? En hoe werkt het? Wat is het verschil tussen betaald en onbetaald ouderschapsverlof? Hoeveel mag je opnemen? Wij zochten het allemaal voor je uit. In dit artikel lees je antwoord op de 10 meestgestelde vragen over ouderschapsverlof.

Wat is ouderschapsverlof?

Ouderschapsverlof is verlof waarmee je tijdelijk minder kunt werken om meer tijd te besteden aan je kind. Je hebt per kind recht op in totaal 26 keer het aantal uren dat je per week werkt. Dit geldt voor beide ouders en je kunt het verlof opnemen tot je kind 8 jaar is.

Je kind moet bij jou op het adres staan ingeschreven. Ouderschapsverlof is niet alleen voor ouders van biologische kinderen, maar ook voor adoptiekinderen, pleegkinderen en stiefkinderen. Voor elk van deze situaties heb je recht op hetzelfde aantal verlofuren.

Sinds augustus 2022 is een deel van het ouderschapsverlof ook betaald. Je kunt tot 9 weken betaald verlof opnemen in het eerste levensjaar van je kind. De overige weken zijn onbetaald. Tijdens het onbetaalde deel krijg je geen salaris en bouw je over die uren geen vakantiegeld op, tenzij je cao of werkgever hier andere afspraken over heeft gemaakt.

Na afloop van je verlof ga je weer terug naar je oorspronkelijke aantal werkuren. Je contract loopt tijdens het ouderschapsverlof namelijk gewoon door.

Wat is betaald ouderschapsverlof?

Sinds 2 augustus 2022 heb je recht op 9 weken betaald ouderschapsverlof. Dit verlof is bedoeld om ouders te ondersteunen in de eerste, vaak intensieve periode met een jong kind. Het maakt het mogelijk om tijdelijk minder te werken zonder dat je volledig terugvalt in inkomen.

Je hebt recht op betaald ouderschapsverlof als:

• je in loondienst werkt;
• je kind jonger is dan 1 jaar op het moment van opname;
• je nog niet alle ouderschapsverlofuren hebt opgenomen.

Tijdens deze 9 weken krijg je een uitkering via het UWV ter hoogte van 70% van je dagloon (tot maximaal 70% van het wettelijk maximumdagloon). Sommige werkgevers vullen dit aan tot 100%. Je kunt dit navragen bij je werkgever of in je cao.

Belangrijk: de 9 weken betaald verlof moet je opnemen voordat je kind 1 jaar wordt. Doe je dat niet, dan vervalt het recht op de uitkering. Je kunt de resterende weken van het ouderschapsverlof nog wel opnemen, maar dan onbetaald, tot het kind 8 jaar is.

Voor deze 9 weken geldt dat je zelf mag bepalen hoe je ze inzet, in overleg met je werkgever. Je kunt ze bijvoorbeeld in één keer opnemen, of verspreid over een langere periode, zoals een dag per week. Als je gebruik wil maken van het betaalde ouderschapsverlof, moet je dit op tijd bij je werkgever aanvragen, zo’n 2 maanden van tevoren. Die kan dan de uitkering bij het UWV aanvragen.

Hoe vraag je ouderschapsverlof aan?

Ook onbetaald Ouderschapsverlof aanvragen doe je minimaal 2 maanden van tevoren bij je werkgever. Je dient het verzoek schriftelijk in. Sommige werkgevers hebben speciale formulieren waarmee je het verlof kunt aanvragen; check dit vooral bij de afdeling HR. Wanneer je het zelf moet aanvragen, zorg dan in ieder geval voor de volgende gegevens:

• de ingangsdatum van het verlof
• Hoeveel verlof je wil opnemen
• Op welke dagen je het verlof wil opnemen
• Tot wanneer je het verlof wil opnemen

Hoe bereken ik mijn ouderschapsverlof?

Je ouderschapsverlof bedraagt 26 keer het aantal werkuren per week. Om het gemakkelijk te maken, hebben we de meest voorkomende contracturen hieronder in een tabel gezet.

Arbeidscontract van:	Recht op ouderschapsverlof
8 uur	208 uur
16 uur	416 uur
24 uur	624 uur
28 uur	728 uur
32 uur	832 uur
36 uur	936 uur
40 uur	1040 uur

Heb je een nulurencontract of een min-maxcontract? Dan kun je samen met je werkgever berekenen hoeveel uren je gemiddeld per week hebt gewerkt in de afgelopen drie maanden. Als je vindt dat dit geen representatief beeld geeft (er was bijvoorbeeld een piek of een dal in je aantal uren) kun je het gemiddelde aantal uren berekenen over een langere periode.

Hoe kan je ouderschapsverlof opnemen?

Volgens de rijksoverheid mag je je ouderschapsverlof indelen zoals jij dat wil. Je kunt het, afhankelijk van je werkgever, in één keer opnemen als aaneengesloten weken en werkt dan een halfjaar niet (voltijdsverlof), of verspreiden over de periode wanneer je er recht op hebt, zoals een dag per week. Dan werk je ongeveer 2 jaar lang één dag in de wek minder.  Je kunt er ook voor kiezen om het verlof op te splitsen in zes delen van één maand. Je mag het verlof in maximaal 6 delen opnemen.

In sommige CAO’s mag worden afgeweken van de Wet arbeid en zorg, in het nadeel van de werknemer. De werkgever kan bijvoorbeeld aangeven dat je op bepaalde dagen geen verlof mag opnemen. Vraag daarom altijd de CAO op bij je werkgever zodat je dit kunt controleren.

Wat gebeurt er met mijn inkomen wanneer ik ouderschapsverlof opneem?

Ouderschapsverlof is in principe een vorm van onbetaald verlof. Je krijgt over de uren dat je verlof opneemt geen salaris en er wordt ook geen vakantiegeld over deze uren opgebouwd; je gaat dus tijdelijk minder verdienen. In sommige CAO’s zijn aanvullende arbeidsvoorwaarden vastgelegd voor werknemers die ouderschapsverlof opnemen. Vraag hiernaar bij je werkgever. 

Ontvang je toeslagen? Wanneer het verlof ingaat, daalt je inkomen. Wijzigingen in je inkomen moet je altijd doorgeven aan de Belastingdienst. Als je inkomen daalt tot onder het sociaal minimum (het bedrag dat je nodig hebt om in je levensonderhoud te kunnen voorzien), kom je misschien in aanmerking voor aanvullende bijstand. Informeer bij je gemeente naar de voorwaarden. 

Wat gebeurt er met mijn ouderschapsverlof wanneer mijn arbeidsuren wijzigen?

Ga je minder werken of juist meer, dan wijzigt het aantal uren dat je recht hebt op ouderschapsverlof. Blijf je bij dezelfde werkgever, neem dan het aantal uren dat je nog over hebt en deel dat door het aantal uren dat je eerder werkte. Dit geldt voor beide situaties: zowel voor wanneer je aantal werkuren toeneemt als wanneer het aantal afneemt.

Bijvoorbeeld: Je gaat minder werken, van 28 naar 24 uur. Je hebt al 512 uur opgenomen, dus je hebt er nog 216 over. Dit aantal uren deel je door het aantal uren dat je eerst werkte: 216 gedeeld door 28 is 7,7. Je hebt dus nog 7,7 weken recht op ouderschapsverlof. 

Andersom: Je gaat meer werken, van 24 naar 28 uur. Je hebt al 512 uur opgenomen, dus heb je er nog 112 over. Dit aantal uren deel je door het aantal uren dat je eerst werkte: 112 gedeeld door 24 is 4,7. Je hebt dus nog 4,7 weken recht op verlof.

Mag ik wisselen van baan tijdens mijn ouderschapsverlof?

Je hebt bij elke werkgever recht op ouderschapsverlof. Wanneer je je baan verliest of gaat beginnen aan een nieuwe baan, stopt je verlof automatisch wanneer je arbeidscontract eindigt. Je nieuwe werkgever kan een verklaring vragen waarin staat hoeveel ouderschapsverlof je al hebt opgenomen. De oude werkgever is verplicht om je, op jouw verzoek, zo’n verklaring te geven.

De resterende uren kun je dan opnemen bij je nieuwe werkgever. Mocht het zo zijn dat je dit niet meer kunt opvragen omdat je oude werkgever failliet is gegaan, kan je nieuwe werkgever af gaan op jouw berekening, op basis van vertrouwen. 

In dit geval behoud je het resterende aantal uren van je ouderschapsverlof, mits je hetzelfde aantal uren blijft werken. Ga je een ander aantal uren werken? Dan moet je opnieuw berekenen op hoeveel ouderschapsverlof je recht hebt. Het kan zijn dat je nieuwe werkgever aan je vraagt om een verklaring van je oude werkgever te laten zien, waarin staat hoeveel verlof er al gebruikt is. 

Mag mijn werkgever ouderschapsverlof weigeren?

In principe mag een werkgever niet weigeren om ouderschapsverlof op te nemen, het is namelijk een wettelijk recht. Alleen als het grote gevolgen heeft voor het bedrijf, kan een werkgever een verzoek afkeuren. Je werkgever moet wel goed kunnen onderbouwen waarom hij een verzoek afwijst. In de praktijk kan een werkgever nauwelijks bezwaar maken. 

Mocht een bedrijf echt heel erg in de problemen komen omdat je ouderschapsverlof opneemt, kunnen jij en je werkgever samen afspreken dat je functie tijdelijk wordt aangepast. Als je werkgever zo’n voorstel doet, moet dat tenminste vier weken voordat het verlof zou ingaan aan je worden medegedeeld. Na afloop van het ouderschapsverlof mag je gewoon weer terugkeren naar je oorspronkelijke functie met de oorspronkelijke uren.

Kan ik mijn ouderschapsverlof stopzetten of onderbreken?

Je kunt je verlof stopzetten in overleg met je werkgever. Weet wel dat, wanneer je werkgever akkoord gaat met het stopzetten van je verlof, het recht op de rest van het verlof vervalt. Je kunt het dus niet opnieuw meer aanvragen. Een werkgever zou het stopzetten van het verlof kunnen weigeren, als het bedrijf hierdoor ernstig in de problemen komt. Alleen bij het aanvragen van zwangerschaps- bevallings-, adoptie- of pleegverlof mag je werkgever niet weigeren.

In deze gevallen stopt je ouderschapsverlof en de overgebleven uren kun je later gewoon weer opnemen. Overleg hierover met je werkgever.

Als je ziek wordt tijdens je ouderschapsverlof, loopt dit gewoon door. Mocht je ervoor kiezen om je ouderschapsverlof tijdens je ziekte te beëindigen, dan vervalt je recht op verlof.